مزاج

  نمیدونم اصلأ میتونه یکی از ملاکای ازدواج قرار بگیره یا نه؟ اصلأ چقد میتونه اهمیت داشته باشه؟ واصلأ آیا میشه این سؤالات رو تو جلسات خواستگاری پرسید یاخیر؟ سؤالم راجع به به مزاج یا طبع هست بر اساس طب سنتی.
همانطورکه میدونیم 4 مزاج اصلی،شامل مزاج های گرم و خشک،گرم و تر،سرد و خشک،سرد و تر هستند. باتوجه به اینکه هر مزاجی، خصوصیات جسمی و روحی و اخلاقی، علائم حیاتی متفاوت، نبض، کند یا تند بودن ضربان قلب، علاقمند بودن به غذاها و طعم های خاص، شیرینی، ترشی، شوری، تلخی، سازش با آب وهوایی خاص،کم تحرکی، فعال و پرجنب و جوش بودن، اهل ورزش و کارهای سنگین بودن و...خاص خودش رو داره و حتی بعضی مزاج ها کاملأ ضد هم هستند واز طرفی تا حدودی فکر کنم به روابط بعد از ازدواج هم ارتباط مستقیمی داشته باشه، به نظر شما مشکلی توی روابط جنسی پیش میاد که مثلأ اگه یه دختر گرم وخشک با یه پسر سرد و تر یا بالعکس یه پسرگرم مزاج با یه دختر سرد مزاج ازدواج کنه؟
اگه اهمیت داره، خودمون مزاجمون رو بدونیم، اما بخوایم مزاج خواستگارمون رو هم تشخیص بدیم،چه علائمی هست که متوجه طبعش بشیم؟
میشه مستقیمأ شفاهی یا کتبی همچین سؤالاتی رو پرسید؟
------------------------------------------------------
یه سوال از محضرتان دارم بعضی از پسرها وقتی میان خواستگاری تو جلسه دوم به بعد همش در مورد مسائل جنسی صحبت میکنند و اینکه میپرسند که شما گرم مزاجید یا سرد مزاج! به شخصه اصلا خوشم نمیاد که این سوالات رو آن قدر زود میپرسند درسته که خیلی مهم هست و گاها شنیده شده علت نیمی از طلاق ها به دلیل همین گونه مسائل هست اما بازم من مشکل دارم و تا قبل از محرمیت نمی خوام این موضوع رو به خواستگارم بگم یه جورایی اسرار درونی هر کسیه و نباید پیش یه کسی دیگه مخصوصا نامحرم عنوان بشه به یکی از خواستگارام گفتم که هر وقت قرار شد بریم محضر و عقد کنیم قبلش من به شما میگم ولی انگار بهشون برخورده بود. سوالم من از شما اینه که آیا حساسیت من به جاست یا زیادی سخت میگیرم ؟

----------------------------------------------------------

بر خلاف نظر دوستمون به نظر من خیلی این موضوع مهمه و حتما باید سوال و جواب در موردش صورت بگیره من خودم تو فامیل چندین مورد رو دیدم که به خاطر اینکه آقا پسر مشکل و ناتوانی خودش رو نگفته بود و دختر خانم هم سوالی نکرده بودند کارشون به جدایی و طلاق کشید البته خودم هیچگاه از خواستگارم نپرسیدم ولی خیلی برام مهمه که بدونم اما بلد نیستم کی و چگونه سوالم رو مطرح کنم میشه راهنماییم بفرمایید ؟

--------------------------------------------------

در پزشکی مدرن دنیای امروز چیزی به اسم مزاج و طبایع وجود ندارد اما در احادیث اسلامی و طب سنتی ایران ، اساس و پایه ی طب بر همین مساله گذاشته شده است. اطلاعات بنده فقط و فقط به اندازه ی چند سال مطالعه ی مختصر و البته حضورم در محضر استاد به مناسبت خواندن کتاب شریف قانون اثر حکیم بزرگ الاهی و فخر ایران زمین ابوعلی سینا است. اما از آن همه فقط چند جمله آن هم به مناسبت نکاح و ازدواج خدمتتان تقدیم می شود:

از نظر حکیم الاهی بوعلی سینا مزاج عمومی دختران و زنان و نوزادان سرد و تر ، و مزاج مردان و پسران عموما گرم و خشک است. اما تشخیص مزاج یک جوان بسیار سخت و شاید بتوان گفت محال است چون گرمی در مزاج جوانان غلبه دارد و تا انسان به سال های میانی زندگی یعنی چیزی حدود سی تا چهل سال نرسد مزاج واقعی او نمایان نمی شود. از نگاه حکیم ابوعلی سینا گاهی دو دست یک فرد خاص می تواند دو مزاج مختلف داشته باشد و به طور مثال یک دستش سرد و دیگری گرم مزاج باشند. از طرف دیگر گاهی اتفاق می افتد که افرادی چند طبعی بوده و ترکیبی از مزاج های مختلف ، در آنها جمع می شود ؛ نظیر جمع بین صفرا و سودا یا سودا و دم که هر کدام خصوصیات خاص خودشان را خواهند داشت و به عنوان مثال فرد مذکور هم پرجرات و دموی بوده و هم دارای کسالت خواهد بود که نشانه ی سوداست.

پس علاوه بر این که خود شما نمی توانید به این راحتی ها مزاج خودتان را تشخیص بدهید تشخیص مزاج دیگران خصوصا فردی از جنس مخالف که در داستان ما همان خواستگار است نیز مشکلی مضاعف خواهد بود و از توان عموم افراد خارج است و نمی توان به گفته ی افراد در این مورد اعتماد کرد چون نمی توانند تشخیص دقیقی از مزاج خود داشته باشند.

درست است که انسان ها با مزاج اولیه خودشان به سر می برند و از ابتدای ایجاد جسم و انعقاد نطفه و زمان و مکان آن ، یا مزاج پدر و مادر ، در آن تاثیر فراوان دارند اما نوع غذا و خورد و خوراک و سپس آب و هوا و شرایط اقلیمی محل سکونت ، می تواند طبع هر کسی را تغییر دهد و در نتیجه مزاج انسان به سمت اعتدال یا حداقل کمی تغییر گام بردارد. به عنوان مثال اگر یک جوان گرم مزاج جنوبی ، سال ها ساکن مناطق سرد و مرطوب شود و از تغذیه ی جنوبی و گرم و پر ادویه ی آن مناطق دور بیافتد ، خواهید دید که دیگر مزاج او به گرمی گذشته ، نخواهد بود و با اقلیم خاص آن منطقه ی جدید خو خواهد گرفت.

همه ی اینها را گفتم تا بدانیم اگر دستورات اسلام به درستی و دقت انجام شوند و ملاک حقیقی در ازدواج دو جوان ایمان آنها به الله و تفاهم فرهنگی آنان در فرهنگ اسلامی باشد ازدواج افراد با مزاج های مختلف ، به هیچ عنوان خللی در مسیر ازدواج آنها ایجاد نخواهد کرد.

زن و مردی که در یک منطقه ی آب و هوایی زندگی می کنند و از آب و غذای مرسوم همان منطقه تغذیه می شوند مزاجی مشابه یا نزدیک هم خواهند داشت اما اگر به هر دلیل زوجین مزاجی مشابه هم نداشته باشند تفاوت های مزاجی را می توان با تغذیه مناسب برای هر طبع ، جبران نمود. به عنوان مثال اگر یک فرد سرد مزاج به مدت چهل روز به خوردن نوشیدنی ها و غذاهای گرم نظیر دارچین و زنجفیل و هل و زعفران و عسل آویشن و خرما و کشمش عادت کند ، دیگر سردی گذشته را نخواهد داشت و مزاجش کمی معتدل خواهد شد.

اما نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که داستان مزاج جوان ها ، علاوه بر ایجاد زیبایی فوق العاده در خلقت ، و تنوع انسان ها در آفرینش بی نظیر الاهی ، در امر ازدواج افراد ، به امتحانی زیبا مبدل شده که تقریبا همه ممتحن به آن هستند و بسیار کم اتفاق می افتد که دو جوان ، مزاجی کاملا متعدل یا شبیه و مانند به هم داشته باشند بلکه تقریبا جز اندکی معدود همگان با همسران خود متفاوت بوده و در نتیجه بساط امتحان اعمال داغ تر شده است. زمانی زن بر خلاف طبع عمومی دیگر زنان گرم مزاج است و آتشین ، و زمانی مرد بر خلاف طبع عمومی مردان سرد است و کم تحرک.

جمع بندی نهایی بعد از این همه پر حرفی این است که در امر ازدواج به هیچ عنوان امر مزاج را دخالت ندهید و در این امر به خداوند توکل کنید و مانند بسیاری از فاکتورهایی که در این متون بی اثری آنها در امر ازدواج برایتان روشن شده است ، مزاج ها و طبایع را نیز دخالت ندهید و جز ایمان بالله به فاکتور دیگری فکر نکنید. البته فراموش نکنید که طب اسلامی و ایرانی برای نزدیک کردن طبایع به هم و سپس تعادل در مزاج دستورات زیبایی دارد که برای درمان می توان به آنها عمل کرد و جدایی و طلاق قبل از درمان کاری خلاف عقل و حکمت است.

آنچه مایه استواری خانه و خانواده است تنها و تنها ایمان به خدا و لوازم آن نظیر اخلاق حسنه است نه شباهت دقیق در طبایع و مزاج ؛ و دقت های افراط گونه در این امور و نظایر آن نه تنها شما را از انتخابی دقیق دور میکند بلکه در نهایت فرصت خوب ازدواج با یک انسان مومن را نیز از شما خواهد گرفت.

● ح سین عالمی